Teknoloji Geliştirme Bölgeleri (Teknokent – Teknopark) Teknoloji Transfer Ofisleri Hakkında Genel Bilgiler

Aytekin Hukuk Bürosu, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde faaliyet gösteren şirketlere, kuruluşlara, yönetici şirketlere, öğretim üyelerine, üniversiteye ve tüm akademik personele bu alanda gerek duyulan tüm hukuki süreçte hizmet vermektedir. Bu hukuki süreçler telif hakları, marka hakları, patent hakları, iş hukuku, yabancılar hukuku gibi ihtiyaç duyulan alanlarıdır.

Teknokent, Teknopark veya Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Nedir?

Ülkemizde 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu ile bu bölgelerin işleyişi belirlenmiştir. Teknoloji Geliştirme Bölgeleri; üniversitelerin, sanayi şirketlerinin ve AR-GE şirketlerinin bir bölge bünyesinde toplandıkları yerlerdir. Aynı ortam içinde AR-GE ve inovasyon çalışmalarını yürütürler ve birbirleri ile teknoloji transferi gerçekleştirirler. Bir manada teknoloji geliştirme merkezleri akademik, ekonomik ve sosyal olarak organize olmuş firma topluluklarıdır. Bu bölgeler Teknokent veya Teknopark olarak da adlandırılabilir.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde Kimler Yer Alabilir?

Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde AR-GE projeleri gerçekleştirmek isteyen yerli ve yabancı firmalar

Üniversite, teknoloji enstitüleri veya kamu AR-GE merkezlerinin imkânlarını kullanarak yazılım veya yenilikçi teknolojiler geliştirmek isteyen küçük ve orta büyüklükteki işletmeler (KOBİ),

Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı’nın (KOSGEB) Teknoloji Geliştirme Merkezi’nde (TEKMER) büyümüş firmalar, (TEKMER’ler, KOSGEB´in koordinasyonu altında üniversitelerle KOBİ´lerin bir araya gelip AR-GE çalışmalarında ortak bir platform oluşturdukları yerlerdir)

Ticarileştirilebilecek fikri olan genç girişimciler yer alabilirler.

Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Faaliyet Gösteren Firmalar Yabancı Uyruklu Personel Çalıştırabilir mi?

4691 nolu Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu 7. maddesi uyarınca; yönetici şirkette ve bölgede yer alan faaliyetlerde yürürlükteki iş ve çalışma mevzuatına göre personel istihdam edilir. Bölgelerde 4875 sayılı Kanun, 27/2/2003 tarihli ve 4817 sayılı Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı AR-GE personeli çalıştırılabilir.

Teknoloji Geliştirme Bölgesi’nde faaliyet gösteren firmaların yükümlülükleri nelerdir?

İşten çıkma/çıkarma veya mevcut personel için görev tanımlarındaki değişiklikte dâhil olmak üzere herhangi bir nedenle personel bilgilerinde olacak değişiklikler yine 10 gün içerisinde yönetici şirkete bildirilmelidir.

Firmalar 4691 sayılı Yasa kapsamında çalıştırdığı AR-GE personeline ait bilgilerin /adı soyadı, SGK sicil numarası, mesleği, çalıştığı projenin kodu, projedeki görevi, muafiyet kapsamında çalıştığı süreler) yer aldığı Çalışan Personel Bilgi Formları düzenli olarak her ay yönetici şirkete onaylatılarak Muhtasar Beyanname ekinde Vergi Dairesi’ne verilmelidir.

 

Firmalar Teknoloji Geliştirme Bölgesi bildirimlerinde yürüttükleri faaliyetler konusunda ayrıntılı bilgileri kendilerine iletilen faaliyet izleme formlarını doldurarak üçer aylık dönemler halinde yönetici şirkete iletilmelidir.

Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) içerisinde kurulan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri için kısıtlılık belgesi gerekir mi?

4691 sayılı Kanun’da herhangi bir ayrı uygulama bulunmamaktadır. İlgili alanlar içerisinde kurulacak teknoloji geliştirme bölgelerinde kısıtlılık belgeleri sunulması diğer bölgelerile aynı şekle tabi tutulmaktadır.

Teknoloji Geliştirme Bölgesi olarak önerilecek alanlar için daha önce alınmış belgeler geçerli midir?

Hayır. Başvuru dosyası içerisinde yer alacak bütün belgelerin güncel tarihli ve tasdikli olması, harita ve planlara ait dokümanların da “aslının aynıdır/aslı gibidir” ibareli tasdikli ve imzalı olması gerekmektedir. Teknoloji Geliştirme Bölgesi’ne, yeni ve ileri teknolojileri kullanmak isteyen AR-GE ve yazılım projeleri yürüten tüzel ve gerçek kişiler başvurabilir ve bu çalışmaları yürüten kişi ve kuruluşlar kabul edilir.

Başvurular nasıl değerlendirilir ve kabul edilir?

Yönetici şirkete teslim edilen başvurular, başvuru sahibinin faaliyeti alanında projenin mahiyetine göre belirlenecek hakem heyeti tarafından değerlendirilir. Hakem heyetinin belirlenmesi üniversite rektörlüğünce yapılır. Hakemler değerlendirme sürecinde gerek görmesi halinde başvuru sahibi ile yüz yüze de görüşme yapabilir, mevcut ofislerini veya tesislerini ziyaret eder. Hakemler olumlu, olumsuz ya da şartlı olumlu görüş verebilir. Hakem görüşleri yönetici şirket yönetim kurulu tarafından değerlendirilir olumlu ya da olumsuz karara bağlanır.

Hakem heyeti kimlerden oluşmaktadır?

Hakem heyeti firmaların iştigal alanında ve özellikle önerilen araştırma veya yazılım geliştirme projeleri konusunda uzman kişilerden oluşur. Hakem heyetinin atanmasında üniversitenin kendi öğretim üyelerine öncelik verilir. Firmalara hakem heyeti hakkında bilgi verilmez. Firmalar ancak hakem heyeti üyelerinin proje değerlendirme aşamasında gerek görmesi sebebiyle yüz yüze görüşme talep ederse görebilir.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde sadece öğretim görevlileri mi görevlendirilebilir?

Bölgede ilgili mevzuat hükümler çerçevesinde yabancı uyruklu yönetici ve vasıflı AR-GE personeli çalıştırılabilir. Ayrıca Kamu kurum ve kuruluşları personelinden bölgede yer alan faaliyetlerde araştırmacı personel olarak hizmetine ihtiyaç duyulanlar, çalıştıkları kuruluşların izni ile sürekli veya yarı zamanlı olarak çalıştırılabilirler.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kuruluşu için Kurucu Heyet Nasıl Tayin Edilir?

Bölge kurmak amacıyla bir araya gelen, bölgenin bulunduğu ilde yer alan en az bir üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü ya da kamu AR-GE merkez veya enstitüsü temsilcileri ile aşağıda yer alan kurum ve kuruluşlardan katılmak isteyenler, temsilcileriyle aralarında düzenlenecek bir protokolle kurucu heyeti oluştururlar.

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğine bağlı odalar ve borsalar

Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonuna bağlı odalar

birlikler ve federasyonlarYerel yönetimler

Bankalar ve finansman kurumları

Yerli ve yabancı özel hukuk tüzel kişileri

AR-GE ve teknoloji geliştirme ile ilgili vakıf, kooperatif ve dernekler

İlgili kamu kuruluşlarıİhracatçı birlikleri kurucu ya da sonradan ortak olabilir.

Yerel yönetimler, başkaca bir işleme gerek kalmaksızın kendi meclis kararına binaen yönetici şirkete ortak olabilir. Yabancı özel hukuk tüzel kişileri, 5/6/2003 tarihli ve 4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde gerekli izinleri almak kaydıyla yönetici şirkete iştirak edebilirler.

Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde faaliyete başlamak için şirket merkezini bölgeye taşımak gerekli midir?

Şirket merkezinin bölgede olması zorunlu değildir. Ancak Bölgedeki AR-GE ve yazılım ofisinin Türk Ticaret Kanunu’na göre “işyeri” niteliğinde olması gereklidir. Merkezi bölgenin il sınırlarında olmayan şirketlerin bu koşulu yerine getirmesi için Bölge ofislerinin şube olması zorunluluğu vardır.

Teknoloji Geliştirme Bölgesi’ne kabul sonrasında, faaliyete başlamak için yapılması gerekenler nelerdir?

4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Yasası kapsamında faaliyet gösterebilmeleri için kendilerine tahsis edilen ofis alanına taşındıktan itibaren 10 gün içerisinde

bölge çalışma işyeri sicil kaydı

SGK işyeri sicil kaydını

yoklama fişinin ve vergi dairesinin mükellefiyetin tesciline ilişkin belgesinin kopyasını

4691 sayılı Yasa kapsamında sağlanan muafiyetlerden yararlandırılacak personelin bilgilerini (özgeçmiş, görev tanımları, işe başlama tarihleri, SGK işe giriş bildirgeleri)

4691 sayılı Yasa muafiyetleri kapsamı dışında kalan diğer personel bilgileri (Kimlik bilgileri, işe başlama tarihi, iş yerindeki görev tanımı, SGK işe giriş bildirgesi)

yönetici şirkete teslim edilmelidir